به گفته کارشناس ارشد مدیریت شهری به نقل از خبرگزاری فارس، پدافند غیرعامل در اصل به دفاع بدون استفاده از سلاح یا به معنایی، به دفاع غیرنظامی در برابر تهاجم و حوادث انسان‌ساخت اطلاق می‌شود.
امیر حسین پور اضافه کرد: به مجموعه اقدامات غیرمسلحانه یا بدون توسل به ابزار نظامی که باعث افزایش بازدارندگی، کاهش آسیب پذیری و ارتقای پایداری می‌شود، پدافند غیرعامل گفته می‌شود.
وی افزود: در پدافند غیرعامل با اجرای یک سری پارامترها می‌توانیم تدابیری اتخاذ کنیم تا شاهد عدم خسارت و صدمه و یا حداکثر با کمترین آسیب به تجهیزات، تاسیسات و ساختمان‌های حیاتی و حساس نظامی و غیرنظامی باشیم و همچنین از تلفات زیاد انسانی که ممکن است در اثر یک حمله نظامی یا تروریستی صورت گرفته باشد، جلوگیری شده و یا خسارات و تلفات به حداقل ممکن کاهش یابد.
این کارشناس بیان کرد: از مصادیق اجرای پدافند غیرعامل می‌توان به احداث دیوار چین، دیوار برلین یا نمونه وطنی آن در کشورمان به ساخته شدن دیوار گرگان و در تاریخ اسلامی نیز به جنگ خندق اشاره کرد.
حسین‌پور عنوان کرد: پدافند غیرعامل دارای اصولی است که از جمله آن می‌توان به اصل نامرئی سازی، استتار، اختفا، پوشش، فریب، تفرقه، استحکامات، سازه‌های امن، مقاوم سازی، هشدار و اطلاع رسانی به موقع، مکان یابی و انتخاب عرصه‌های ایمن در فضای جغرافیایی کشور و پراکندگی و تمرکز زدایی در حوزه عملکردها اشاره کرد.
وی اضافه کرد: در راستای اجرای اصل پراکندگی و تمرکززدایی در پاسخ به عملیات نظامی دشمن، حوزه سوخت رسانی و سایر امکانات را در یک مکان متمرکز نمی‌کنیم تا در مواقع بروز خطر و حادثه، با مورد تهدید قرار گرفتن بخشی از سیستم، مابقی سیستم بتوانند به فعالیت‌های خود ادامه داده و این خلا را پر کنند.
کارشناس ارشد برنامه‌ریزی شهری خاطرنشان کرد: بحث مقاوم‌سازی پدافند غیرعامل هم به مواردی از قبیل ایجاد استحکامات دفاعی و پناهگاه ها اشاره دارد که این امر در کشورهای اروپایی و بسیاری از کشورهای دیگر از گذشته مورد توجه بوده است.
وی ادامه داد: در پدافند غیرعامل ممکن است ما یک سازه‌ای داشته باشیم که دارای کاربرد چند منظوره است، به طور مثال در برخی کشورها از تونل متروها به عنوان یک پناهگاه زیرزمینی در مواقع خطر و بحرانی استفاده می‌کنند.
حسین‌پور اذعان کرد: گستره پدافند غیرعامل وسیع بوده و حوزه‌های مختلفی همچون سایبری، الکترونیک، زیستی، فرهنگی، اقتصادی و شیمیایی را در برمی‌گیرد که احتمال تهدیدات در همه این موارد وجود دارد. به طور مثال در حوزه سایبری با رعایت موازین علمی، می توان درصد آسیب پذیری را کمتری کرد.
وی تاکید کرد: در حوزه پدافند زیستی با توجه به تغییر تهدیدات، ممکن است دشمنان و مهاجمین یک ویروس یا عامل بیماری زا به منابع زیستی انسان وارد کنند یا در حوزه بیوتروریسم بخواهند از طریق آلوده کردن منابع آب و غذایی اقدام کنند که می‌توان با رعایت موارد پدافند غیرعامل از این تهدید جلوگیری کرد.
کارشناس ارشد برنامه‌ریزی شهری عنوان کرد: در قوانین هم بسیار به این موضوع اشاره شده است، به طور مثال در قانون اساسی و چشم انداز ۲۰ ساله، برنامه ۵ ساله چهارم و پنجم و ششم و همچنین در سند ملی آمایش سرزمینی به موضوع پدافند غیرعامل پرداخته شده است.
وی تاکید کرد: توجه به مولفه‌های پدافند غیرعامل دستاوردهای بزرگی را به دنبال دارد و باعث بقای نیروی انسانی، صرفه جویی اقتصادی زیاد در حوزه تجهیزات و تاسیسات، حفظ مراکز ارزشمند، حیاتی و حساس در مقابل تهاجمات دشمن می‌شود.
حسین‌پور ادامه داد: با آمادگی بیشتر و اتخاذ تدابیر و اعمال روش‌های علمی پدافند غیرعامل طبیعتاً هزینه تهاجم با هدف آسیب زدن، برای دشمنان و مهاجمین بیشتر شده و علاوه بر بازدارندگی، موجب می‌شود با هزینه بسیار ناچیزی، به دلیل رعایت اصول یاد شده میزان خسارات را به حداقل برسانیم.
منبع: خبرگزاری فارس
